Reisverhaal dag 5: Opnieuw beginnen

Oké, laten we gelijk maar met de deur in huis vallen: we zijn wat overmoedig geweest gisteren. Gisteravond zaten bij ons huisje en toen begonnen we om half 8 te gapen en wilden we eigenlijk wel naar bed. Half 8! Dat is niet normaal. We vermanden ons en praatten over de dag aan de hand van de foto’s en de reacties die we van jullie kregen op ons blog. Tot we beseften dat we heel veel niet hebben onthouden. We zijn op zeker 30 compounds geweest om rijst en/of kleding te brengen maar maken natuurlijk niet overal een foto. Daar zaten we gisteravond… moe en niet helemaal voldaan. Dat willen we anders. We besloten: morgen gaan we opnieuw beginnen. 

Vanmorgen zijn we dus opgestaan met de gedachte een stapje terug te doen en vandaag geen ‘productie te draaien’ maar elke zak rijst en kleding te willen onthouden. Als Alhagy ons komt halen is het half tien en stappen we in. Hij vraagt naar onze plannen en we vertellen hem wat we besloten hebben en waarom. Hij knikt en lacht en zegt dat hij het snapt. Ergens is dat wel een prettig gevoel, want dat ‘opnieuw beginnen’ is niet altijd een makkelijke beslissing. Soms kun je ook niet anders of word je gedwongen.

Als we over de zanderige wegen naar Madiana rijden om rijst te halen, passeren we een stuk grond waar eerder huisjes stonden. Alhagy vertelt ons dat de regering van een paar jaar terug de bulldozers gestuurd heeft om die huizen plat te gooien. Gewoon… omdat meneer de president X vond dat hem dat stuk grond toe kwam. De laatste bewoners die niet wilden vertrekken, stonden op een dag oog in oog met de bulldozers en hadden geen tijd meer om hun spullen te pakken. Het was vertrekken of platgewalst worden. Daar stonden ze… met niks… zij werden gedwongen opnieuw te beginnen.

Nadat we de 10 zakken rijst hebben ingeladen, rijden we over smalle zandwegen naar een steengroeve in de buurt. Tijdens het regenseizoen heeft het vol water gestaan en de wegen zijn slecht dus het is even afwachten of we de groeve in kunnen. Onderweg zien we een huisje dat zo op instorten staat dat we niet anders kunnen dan stoppen. We brengen een zak rijst en een zak kleding. Een magere man met weinig tanden en met een broek vol scheuren en gaten, bij elkaar gebonden met een touw, ligt op een houten plank en komt overeind. Als we de spullen neerzetten blijft hij ons bedanken, hij straalt! Hij blijft naar ons zwaaien als we wegrijden. In de zak met kleding zit zeer zeker een nieuwe broek voor hem. Ook hij kan morgen een soort van opnieuw beginnen. 

Als we aankomen in de steengroeve zien we rechts van ons 6 mannen aan het werk. Hun kleding is nu al nat van het zweet en ze werken in de brandende zon. Ze bikken stenen uit de rotsen. Daarna maken ze de stenen kleiner en daarna moeten ze gezeefd worden om ze van het gruis te scheiden. Als ze een vrachtwagen vol hebben krijgen ze omgerekend ongeveer 70 euro en het duurt ongeveer een maand voor de truck vol is. We worden warm onthaald en we geven elke man een zak rijst. Ellen probeert het bikken ook nog even, maar mag het niet alleen van deze man. Hij helpt haar het pikhouweel vast te houden en samen bikken ze een aantal stenen los. Wat een zwaar werk! We kunnen ons niet voorstellen dat je dit dag in, dag uit, doet voor een maand lang en dat je daarna weer opnieuw moet beginnen.

Als we instappen worden we nagezwaaid en nageroepen. Er wordt (tandeloos) gelachen naar ons en de handen worden ineen geslagen boven het hoofd… We voelen dat de rijst zeer welkom was. Aan de linkerkant van de steengroeve hadden we ook al mannen aan het werk gezien. Hoe ongemakkelijk is het dat we nog maar 3 zakken rijst in de auto hebben. We zeggen dat we dan de andere mannen die geen rijst kunnen krijgen wel twee zakken met kleding geven. Maar dat vindt Alhagy niet nodig; een zak kleding is evenveel waard als de rijst dus één zak kleding is helemaal prima. Het voelt voor ons wat ongemakkelijk… rijst… kleding… is dat wel gelijk aan elkaar? Maar als we de mannen verrassen, lossen ze voor ons het probleem rap op. Een van de mannen die kleding heeft gekregen, zegt tegen een man met een zak rijst: “Ik kom bij jou lunchen!”. Wij denken dat hij dan waarschijnlijk in het nieuw verschijnt. 

Er liggen nog een paar kledingzakken achterin en van de buurvrouw die vanmorgen weer vertrokken is naar Nederland hebben we nog wat cadeautjes en tandenborstels en tandpasta gekregen. Ook dat delen we uit. Kinderen en volwassenen die blij zijn met tandenborstels en tandpasta, dat maken we in Nederland niet vaak mee. 

Als de auto leeg is, kijken we elkaar aan. We zijn anderhalf uur bezig geweest en we willen niks liever dan weer tien zakken rijst halen maar we zijn sterk. We doen het niet. We hebben onszelf beloofd vandaag opnieuw te beginnen en we willen genieten van wat we doen en vanavond willen we ons alles herinneren. Dus we houden woord en brengen de rest van de middag door op een verlaten strand. De rust doet ons goed. We praten, lezen en zwemmen. We laden onze batterij weer even goed op.

De tijd vliegt voorbij en als we terugrijden naar onze compound zitten we weer aan het raam geplakt en zijn we stil. We zien, ruiken, horen en proeven van alles. Links en rechts van de zandwegen zien we soms verlaten huizen of ommuurde stukken grond. Soms een groot huis, soms een bouwval. We zien dat op sommige plekken alle bomen zijn gekapt en weggehaald omdat het de bedoeling is dat er (ooit) een huis zal verschijnen. We zien dat het er wellicht nooit zal komen. Het terrein is verlaten en het ziet er naar uit dat er voorlopig niemand komt. En dan toch, te midden van de verlatenheid zien we een boompje dat zich niet laat kennen en gaat het leven toch echt opnieuw beginnen...